Filosofisch Café

Filosofisch Café Dronten, opgericht door Odd Fellows

Er bestond nog geen Filosofisch Café in Flevoland en Odd Fellows Dronten heeft zich ingezet om dit sinds 2018 te realiseren. Een werkgroep organiseert ca. vier avonden per jaar met een grote afwisseling in sprekers en onderwerpen. Van zeer verdiepende tot luchtigere avonden, gericht op oude én nieuwe denkers en met een filosofische kijk op thema’s als kunst, geluk, emoties, leven en dood. Iedereen die houdt van denken, luisteren en praten is van harte welkom!

De avonden starten met een inloop vanaf 19.30 uur, waarna er een inleiding volgt van een spreker. Na een korte pauze is er een gezamenlijk gesprek tussen de spreker en het publiek. We sluiten af met een nazit. Het Odd Fellowhuis aan de Ketting 6 in Dronten is de sfeervolle en gastvrije locatie waar we doorgaans de Filosofische Café’s organiseren.

Wil je per mail de uitnodigingen van komende avonden ontvangen of heb je andere vragen?
Neem dan contact op via info@filosofischcafedronten.nl
Je kunt ons ook volgen op facebook, instagram, linked in

Een impressie van de sprekers die we al te gast hebben gehad in het Filosofisch Café Dronten:

 

3 oktober 2018: Els van der Wal met een kennismaking van de belangrijkste denkrichtingen in de filosofie.

In onze allereerste Filosofische Café-avond liep classicus Els van der Wal met reuzenstappen door de filosofie. De denkwijzen van filosofen als Plato en Aristoteles zijn nog steeds verrassend actueel! Ze liet ons zien hoe dit gedachtengoed nog steeds van invloed is op de dagelijkse dingen die we doen.

 

 

 

6 februari 2019: Menno de Bree over waarom het onmogelijk is om gelukkig te worden van je werk.

Met aandacht voor:

• Waarom je nooit moet doen wat je wilt
• Waarom het leed van veertigers zo wordt onderschat
• Wat je twintigers kunt adviseren om hun leven op de rails te krijgen
• Hoe je in drie stappen echt gelukkig kunt worden
• Waarom mindfulness nooit je werkstress zal reduceren
• Waarom mannen met passies zo vreselijk zijn
• Wat de oude Grieken over je relatie te zeggen hebben
• Hoe dochters hun vriendjes temmen

 

 

11 april 2019: Jan Warndorff over ‘De filosofie van het boerenverstand’

De maand van de filosofie vierden we met een mooi en boeiend betoog van deze oprecht verwonderende filosoof die de vraag ‘Wat is het leven?’ centraal stelde.  Volgens het woordenboek is leven, ‘niet dood zijn.’ “Maar dan weet je dus nog niks,” aldus Warndorff. Wat is het dan wel? Mede door Plato en de Griekse filosofie zijn we veel te ingewikkeld over het leven gaan denken. Je kunt het zien als het zogenaamde verschil tussen de natuur buiten ons en onszelf. Wij zijn natuur. Als we dat ten diepste beseffen, als we ons ermee verbinden dan gaan we er anders, liefdevoller mee om. Als je beseft dat dit je leven is, dat het dit IS, dan is het geen denkbeeld, iets ver af, maar in de woorden van Jan Warndorff: “echte, dampende, ademende werkelijkheid.” En niet om te begrijpen, maar om van te houden.

 

 

13 september 2019: Jannah Loontjens over ‘Wat verstaan we eigenlijk onder waarheid?’

Schrijver en Filosoof Jannah nam de uiteenlopende begrippen van waarheid in de geschiedenis van de filosofie met ons door en verbond dit met de vormen van waarheid waarmee zij als schrijver van ofwel fictie of non-fictie te maken krijgt. Lang dacht ze dat het gebruiken van haar verbeelding tijdens het schrijven de waarheid het dichtst benaderde. Na het schrijven van haar laatste boek, Als het over de liefde gaat, twijfelde ze daar aan. Ze deelde met ons de beschrijving in haar boek van een wandeling met haar partner in Italië, waarbij ze haar leven en liefdesrelatie overdenkt. In een boek verhaal je als een romancier, maar wat je beschrijft is waar gebeurd. Maar wat betekent dat eigenlijk? Is non-fictie altijd meer ‘waar’ dan fictie?

 

 

 

 

15 november 2019: Ben Schomakers over ‘Verdriet ervaren we intens. Wat is de logica van verdriet?’ We sloten het jaar 2019 af met een indringende bijdrage van classicus en filosoof dr. Ben Schomakers over verdriet. Verdriet is een intens proces, waarbij we ons vooral met onszelf bezig houden: Wij zijn iets kwijt, iets buiten ons, iets in ons en zonder dat laatste kunnen we niet verder. Op zoek naar een andere vorm, ondernemen we een pijnlijk zelfonderzoek, waarin o.a. tekort en schuld een rol spelen, maar waarin we ook beseffen wie we (willen) zijn. Ben nam dit met ons door aan de hand van twee stellingen, die hij verdedigde door eerst stil te staan bij het begrijpen wat verdriet is en af te sluiten met de lessen die je krijgt van verdriet.

 

 

 

31 januari 2020: Thijs Lijster over kunst als ‘ding dat denkt’

Lijster is verbonden aan Rijksuniversiteit Groningen en de Universiteit van Antwerpen als respectievelijk universitair docent en postdoc onderzoeker. Ook schrijft hij veel over filosofie. In zijn bijdrage heeft hij ons laten zien dat kunst niet alleen iets is om naar te kijken, of over na te denken, maar zelf ook een vorm van denken is. Ondersteund met beeld, nam hij met ons door hoe we kunnen ‘denken door kunst’. Dit door het werk van kunstenaars als Maarten Baas, Marina Abramovic en Damien Hirst te verbinden met oude en hedendaagse denkers als Michel de Montagne, Walter Benjamin en Boris Groys. Maar meer dan alleen aan kunst, raakt dit thema aan uiteenlopende boeiende onderwerpen als de moderne ervaring van tijd, zelfhulp, post-truth, financieel kapitalisme en het antropoceen.

 

 

 

17 september 2020: Corrie Haverkort: Erkenning en identiteit

Filosoof en beeldend kunstenaar Corrie Haverkort zette de inhoud van deze twee begrippen centraal alsook hoe ze uitwerken in het maatschappelijke en in ons persoonlijke leven. Waarom kunnen we niet zonder erkenning, terwijl we het tegelijkertijd niet op kunnen eisen? Wat zegt het over ons zelfbeeld en onze identiteit en hoe afhankelijk zijn we daarin van de ander? Waarom zijn erkenning en identiteit zó belangrijk dat er ruzies door kunnen ontstaan in families en vriendenkringen. En oorlogen gevoerd worden om een eigen identiteit en cultuur? De vraag naar rechtvaardigheid, speelt daarin steeds een rol.
Lees hier meer over de begrippen erkenning en identiteit.

 

24 juni 2022: Sybe Schaap over ‘Als alle vertrouwen wegvalt. De waardering van ons burgerschap’

Politiek filosoof Sybe Schaap signaleert ontwikkelingen die de rechtsorde van binnenuit uithollen, waardoor autocratische structuren gemakkelijker ontstaan. Het streven naar volwaardig burgerschap en rechtsgelijkheid voor iedereen was in Nederland altijd een drijvende kracht dat rechten en vrijheden gaf maar ook plichten en verantwoordelijkheid voor het algemeen belang. Maar al geruime tijd neemt de betrokkenheid van de burger bij de representatieve democratie af, loopt het gezag van de rechtsstaat terug, raken instituties in ontbinding en grijpt wantrouwen om zich heen. Sybe gaf ons inzicht maar ook oplossingsrichtingen door te kijken naar de verschillende aspecten van het burgerschap en naar de waarden waarop de rechtstaat en het burgerschap berusten.

 

 

 

 

 

23 februari 2023: Jan Bransen over Educatieve ruimte voor iedereen, Gevormd of vervormd onderwijs?
‘Leren doe je door te doen alsof je het al kan.’

In een beeldend betoog houdt Jan Bransen, filosoof en hoogleraar aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, ons voor dat wij zijn vergeten dat school vooral een plek moet zijn waar we ons goed voelen. De Grieken wisten dat al: het Griekse woord ‘leren’ betekent letterlijk vertaald ‘vrije tijd’. School zou een plek moeten zijn waar leerling en leraar het goed hebben met elkaar om in die sfeer al doende te leren. Zoals we een kind leren fietsen door hem op de fiets te zetten en niet door hem te vertellen wat hij moet doen om in evenwicht te blijven, zo zouden we ook het onderwijs moeten inrichten. Een kind laten leren door te doen alsof hij het al kan en hem dan begeleiden. Het zal tijd en samenwerking vragen om deze idealen te verwezenlijken.

Na afloop van de lezing brachten de panelleden Caren Japenga (bestuursvoorzitter Almere College Dronten-Kampen), Rieke van Bemmel (werkt bij Hogeschool Utrecht aan curricula lerarenopleidingen) en Jimke Nicolai (onderwijskundig pedagoog verbonden aan Freitnet-onderwijs / Levend Leren) interessante stellingen voor voren. De goed gevulde zaal in de Warmonderhof maakte gretig gebruik van de gelegenheid om vragen te stellen en met de spreker en panelleden in discussie te gaan.
Lees hier een uitgebreide impressie van deze avond.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

15 juni 2023: Jan Bloemendal over het intrigerende gedachtengoed van Erasmus

 ‘Is het leven niet eigenlijk een toneelstuk, waarin alle mensen met hun eigen masker rondlopen en hun rol spelen tot de regisseur hen van het toneel haalt?’

Dit is een van de vele citaten waarop Jan Bloemendal ons op donderdagavond 25 mei 2023 trakteert in een overvolle zaal in het Odd Fellowhuis. Het stemt tot nadenken en staat symbool voor de rest van de avond.
Latinist, theoloog, onderzoeker en docent Jan Bloemendal is een getalenteerd wetenschapper die de kunst verstaat een ingewikkeld gedachtengoed op een humoristische en boeiende manier inzichtelijk te maken voor een breed publiek. De aanwezigen hebben genoten, terwijl ze iets leerden, als bij een cabaret. In die zin is Bloemendal wellicht op Erasmus gaan lijken: Een inspirerende figuur die nog altijd een spiegel voor ons is. Bijvoorbeeld met zijn bekende werk ‘Lof der Zotheid,’ ook te zien als een soort cabaret. Door uit te gaan van een ‘zot’ als spreker, kon Erasmus in dit verhaal de spot drijven met de misplaatste ernst waarmee alle mensen, ongeacht beroep, stand of positie hun eigen belangen najoegen. Alsook met de kortzichtige oordelen over elkaar.

Humor, vrede, tolerantie en wellevendheid zijn trefwoorden die Erasmus kenmerken. Hij wilde een breed publiek bereiken om hen meer beschaving te brengen. Hij was kritisch op de bestaande manier van lesgeven en wars van fysieke straffen en ingewikkelde regels; lezen was essentieel om verder te komen. Hij liet hij zich graag portretteren en zelfs een munt slaan met zijn portret. Alles om een groot publiek te bereiken of was er ook sprake van zelfverheerlijking en narcisme? In onze tijd zou je hem een influencer kunnen noemen. Een groot goed zijn nog altijd zijn gedachten dat we moeten streven naar vrede, dat opleiding leidt tot een betere wereld en dat beleefdheid smeerolie voor de maatschappij is.

Lees hier meer over deze avond.                  Tekst: Truus van Keulen / Foto’s: Wim Hijink

 

21 september 2023: Marja Havermans over Sterven als een Stoïcijn

Marja Havermans, filosoof, schrijver en begeleider van palliatieve mensen en groepen, vertelde op 21 september 2023 aan een volle zaal in het logegebouw van de Odd Fellows over de filosofie van ziekte en sterven.
Zij legt in haar levendige inleiding, gebaseerd op haar boek ‘Sterven als een stoïcijn,’ de focus op het thema ‘aanvaarden.’ Zij gebruikt vele voorbeelden uit haar eigen leven rondom de ziekte en het overlijden van haar man Paul.
Enkele citaten van filosoof Seneca vormden uitgangspunten van de avond.
‘Vroeger of later sterven doet er niet toe. Goed of slecht sterven, dàt  doet ertoe. En dat betekent: ontkomen aan het gevaar van slecht leven. En waardig sterven’.
‘De grens die aan de mensheid is gesteld is geen afgrond, maar een haven, waar we toch eens binnen moeten varen.’

Het zijn uitspraken die al genoeg zijn om nog lang over na te denken. Lees hier de gehele impressie van deze avond